Dynia: przepisy na sprawdzone dania i przetwory. Co zrobić z dyni?

Dynia doskonale nadaje się do wszelkiego typu przecierów, dań i soków przecierowych dla dzieci. Jest nieocenionym składnikiem sałatek i surówek. Chętnie wykorzystywana do ciast, muffinek oraz jako baza zup i sosów. Można z niej przyrządzić smaczne risotto, hummus czy też ketchup. Poniżej znajduje się 5 sprawdzonych przepisów z warzywem, którym jest dynia.

Prosty mus dyniowy z kokosemSkładniki (na 6 porcji):

• dynia melonowa - ok. 1 kg,
• cukier - 2 łyżki,
• wiórki kokosowe - ok. 3-4 łyżki,
• woda.

Sposób przygotowania:

1. Oczyścić warzywo z niejadalnych części i pokroić w kostkę.
2. Do garnka nalać 2-3 łyżki wody i podgrzać. Dodać pokrojoną dynię i dusić na małym ogniu pod przykryciem.
3. Gdy warzywo zmięknie, należy odkryć pokrywkę i pozwolić odparować wodzie.
4. Dodać cukier, rozpuścić go. Następnie zmiksować dynię blenderem aż do uzyskania gładkiego musu.
5. Dodać wiórki kokosowe. Jeżeli mus będzie za mało słodki, można dodać jeszcze cukru.

Zupa jarzynowa z dynią

Składniki (na 3-4 porcje):

• pół cebuli,
• ząbek czosnku,
• dynia hokkaido - ok. 200-250 g,
• garść jarmużu,
• kalafior - ok. 100 g,
• masło - łyżeczka,
• bulion rosołowy - ok. 1 l.

Sposób przygotowania:

1. Pokroić dynię w kostkę, czosnek obrać.
2. Rozgrzać masło w garnku, dodać dynię oraz posiekany czosnek i cebulę.
3. Poddusić, co jakiś czas mieszać. Poczekać aż dynia nieco zmięknie (ok. 10 minut)
4. Wlać bulion, dodać pokrojonego w różyczki kalafiora oraz posiekany jarmuż.
5. Gotować przez ok. 20 minut.

Placki z dyni

Składniki (na ok. 10 sztuk):

• szklanka startej dyni,
• pół szklanki jogurtu naturalnego,
• 2 jajka,
• cukier - 3 łyżki,
• szklanka mąki pszennej,
• proszek do pieczenia - ok. 1,5 łyżeczki,
• masło lub olej do smażenia.

Sposób przygotowania:

1. Startą dynię połączyć z jogurtem, jajkami i cukrem. Wymieszać całość.
2. W drugiej misce przygotować mąkę i wymieszać z proszkiem do pieczenia.
3. Połączyć mokre i suche składniki.
4. Rozgrzać patelnię i posmarować ją wybranym tłuszczem do smażenia.
5. Nakładać ok. 2 łyżki ciasta na jeden placek.
6. Placki smażyć na średnim ogniu z obu stron, powinny nieco urosnąć i lekko się zarumienić.
7. Można podawać z cukrem pudrem lub powidłami.

Makaron z dynią i boczkiem

Składniki (na 2 porcje):

• 125 g makaronu (np. tagliatelle),
• szklanka dyni pokrojonej w kostkę,
• pół cebuli,
• 2 ząbki czosnku,
• boczek wędzony - ok. 125 g,
• śmietana 30% - ok. 150 ml,
• oliwa z oliwek,
• sól,
• pieprz,
• opcjonalnie natka pietruszki.

Sposób przygotowania:

1. Makaron ugotować zgodnie z instrukcją na opakowaniu. 5 minut przed końcem do garnka należy włożyć dynię. Po 5 minutach całość odcedzić.
2. Na patelni poddusić posiekaną cebulę, następnie dodać czosnek.
3. Wrzucić boczek pokrojony w kostkę, podsmażyć przez ok. 5 minut.
4. Dodać śmietanę i opcjonalnie natkę pietruszki. Gotować całość ok. 2 minuty. Doprawić solą i pieprzem.
5. Na koniec dodać makaron z dynią i całość podgrzać.

Zupa z dyni

Składniki (na 4 porcje):

• obrana dynia - ok. 500 g,
• ziemniaki - ok. 250 g,
• masło - ok. 25 g,
• cebula,
• 2 ząbki czosnku,
• łyżeczka kurkumy,
• świeżo starty imbir (ok. łyżeczka),
• 1,5 szklanki bulionu,
• sól,
• pieprz,
• 1 szklanka mleka.

Sposób przygotowania:

1. Dynię i ziemniaki pokroić w kostkę.
2. W garnku na maśle zeszklić posiekaną cebulę i plasterki czosnku. Po chwili dodać dynię i ziemniaki. Doprawić solą, pieprzem, kurkumą i imbirem. Gotować przez ok. 5 minut.
3. Zalać gorącym bulionem, zagotować pod przykryciem. Gotować przez ok. 15 minut na małym ogniu.
4. Zmiksować blenderem. Dodać mleko. Zagotować.

Istnieje kilka odmian dyni, które wyróżniają się nie tylko innym wyglądem, ale i właściwościami oraz zastosowaniem kulinarnym.

Wśród najczęściej spotykanych w kuchni wymienić można dynie:

• zwyczajne,
• hokkaido,
• olbrzymie,
• piżmowe,
• nelsona,
• Muscat de Provance,
• Lunga di Napoli,
• makaronowe.

Dynia zwyczajna jest chyba najbardziej znana. Wyróżnia ją okrągły kształt i pomarańczowy kolor. Osiąga duże rozmiary. Jej miąższ jest żółty lub pomarańczowy. Duża zawartość wody sprawia, że świetnie sprawdza się jako baza do zup oraz sosów.

Dynia hokkaido charakteryzuje się niewielkimi rozmiarami oraz intensywnie pomarańczowym kolorem. Jej kształt jest zbliżony do kropli. Wewnątrz posiada pomarańczowy miąższ. Jako jedyną dynię można ją spożywać wraz ze skórką. Hokkaido wyróżnia dość suchy miąższ, dlatego też doskonale sprawdza się jako dodatek do sałatek oraz baza do musów.

Dynia olbrzymia może osiągnąć naprawdę znaczne rozmiary. Wyróżnia ją pomarańczowy kolor miąższu i skóry. Może osiągnąć okrągły lub nieco wydłużony kształt. Zwięzły miąższ sprawia, że może być z powodzeniem wykorzystana jako baza do zup, sos i musów, a także do dań, w których dynia podawana jest w kawałkach.

Dynia piżmowa charakteryzuje się gruszkowatym kształtem. Ponadto jej kolor jest beżowy, natomiast miąższ pomarańczowy. Rodzaj ten wyróżnia się dużą zawartością wody, dlatego też najczęściej wykorzystywany jest do sosów oraz zup.

Dynia nelson ma szary kolor skóry oraz intensywnie pomarańczową barwę miąższu. Warzywo ma kształt okrągły, nieco spłaszczony. Wyróżnia się zwięzłym miąższem, dlatego też może być bazą do sosów, musów i zup, a także w daniach pokrojone na kawałki.

Dynia Muscat de Provance inaczej nazywana jest dynią muszkatołową lub francuską. Wyróżnia się ciemnozieloną skórką, która miejscami robi się pomarańczowa i żółta. Ma tradycyjny okrągły kształt. Chętnie wykorzystywana jest do zup oraz sosów.

Dynia Lunga di Napoli pochodzi z Włoch. Wykorzystywana jest tam jako dodatek do risotto oraz baza do zup. Można ją również wykorzystać do sałatek czy też zrobić z niej sok. Jest zielona, bardzo przypomina cukinię.

Dynia makaronowa ma charakterystyczny podłużny kształt. Warzywo może mieć żółtą lub żółto-zieloną barwę. Nazwę swą zawdzięcza temu, że podczas obróbki termicznej miąższ rozdziela się na nitki przypominające makaron. Taki "makaron" można połączyć z warzywami, sosem lub wykorzystać jako dodatek do sałatek.

Warto zaznaczyć, że dynia jest warzywem niskokalorycznym oraz lekkostrawnym. Szacuje się, że jej miąć ma wartość energetyczną wynoszącą ok. 26-30 kcal / 100 g. Coraz częściej jest doceniana jako składnik diet odchudzających. Ponadto soki i przeciery powstałe z dyni odznaczają się właściwościami moczopędnymi. Można więc je wykorzystać w leczeniu schorzeń nerek, a także układu krążenia.

Udowodniono, że warzywo to ma właściwości regulujące przemianę materii, a także odtruwające. Jej spożywanie może pozytywnie wpływać na zawartość cholesterolu oraz glukozy we krwi. Dzięki takim właściwościom może zapobiegać cukrzycy, zwłaszcza w przypadku osób z podwyższonym cholesterolem. Dynia może również wpływać pobudzająco na wydzielanie żółci, a także łagodząco i regenerująco na wątrobę czy przewód pokarmowy. Warzywo doceniają również osoby, które uskarżają się na problemy z zaparciami, ponieważ jest ono znane z regulowania przemiany materii. Niektóre badania wskazują na właściwości przeciwnowotworowe dyni (m.in. w przypadku raka płuc).

Wartości odżywcze dyni

Dynia jest bogatym źródłem wielu witamin oraz składników odżywczych. Do najważniejszych z nich zaliczyć można:

• witamina A - ok. 2 mg / 100 g,
• witamina B1 - ok. 50 mcg / 100 g,
• witamina B2 - ok. 60 mcg / 100 g,
• witamina B6 - ok. 0,06 mg / 100 g,
• witamina C - ok. 8 mg / 100 g,
• witamina E - ok. 1,06 mg / 100 g,
• witamina K - ok. 1,1 ug / 100 g,
• witaminy - ok. 0,5 mg / 100 g,
• ryboflawiny - ok. 0,11 mg / 100 g,
• niacyny - ok. 0,6 mg / 100 g,
• żelazo - ok. 0,8 mg / 100 g,
• wapń - ok. 66 mg / 100 g,
• potas - ok. 278 mg / 100 g,
• magnez - ok. 14 mg / 100 g,
• fosfor - ok. 43 mg / 100 g,
• białko - ok. 1 g / 100 g,
• tłuszcze - ok. 0,1 g / 100 g,
• węglowodany - ok. 6,5 g / 100 g,
• błonnik - ok. 0,5 g / 100 g.

Wartości odżywcze pestek z dyni

Warto także wspomnieć o wartościach odżywczych pestek z dyni, które mogą być zarówno atrakcyjnym dodatkiem do potraw, jak i pyszną samodzielną przekąską. Oto one:

• wartość energetyczna - ok. 559 kcal / 100 g,
• białko ogółem - ok. 30,23 g / 100 g,
• tłuszcz - ok. 49,05 g / 100 g,
• węglowodany - ok. 10,71 g / 100 g,
• błonnik - ok. 6 g / 100 g,
• witamina C - ok. 1,9 mg / 100 g,
• tiamina - ok. 0,27 mg / 100 g, 
• ryboflawina - ok. 0,15 mg / 100 g,
• niacyna - ok. 5 mg / 100 g,
• witamina B6 - ok. 0,14 mg / 100 g,
• kwas foliowy - ok. 58 µg / 100 g,
• witamina A - ok. 16 IU / 100 g,
• witamina E - ok. 2,18 mg / 100 g,
• witamina K - ok. ,.3 µg / 100 g,
• wapń - ok. 46 mg / 100 g,
• żelazo - ok. 8,82 mg / 100 g,
• magnez - ok. 592 mg / 100 g,
• fosfor - ok. 1233 mg / 100 g,
• potas - ok. 809 mg / 100 g,
• sód - ok. 7 mg / 100 g,
• cynk - ok. 7,81 mg / 100 g,
• kwasy tłuszczowe nasycone - ok. 8,7 g / 100 g,
• kwasy tłuszczowe jednonienasycone - ok. 16,24 g / 100 g,
• kwasy tłuszczowe wielonienasycone - ok. 20,98 g / 100 g.

Dynia to wartościowe warzywo, które odznacza się szeregiem właściwości. Warto z nich skorzystać.